فلسفه و کودک
تحقیق و پژوهش: ایرج حامدی
عضو سرآمدان و نخبگان شاهد و ایثارگر
واژگان کلیدی: فلسفه،کودک، آموزش فلسفه، آسیبشناسی فلسفه.
پروژه فلسفه برای کودکان هم اینک در بیش از پنجاه کشور جهان اجرا میگردد و بتدریج بر این تعداد افزوده میشود. آنچه در این میان اهمیت دارد بومی کردن مباحث و در نظر گرفتن شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی است که در صورت رعایت آنها نتایج کاملتری بدست میآید. لازم به ذکر است که برخی از متونی که توسط لیپمن تدوین گردید در همه جا مورد استفاده قرار نمیگیرد چون قدیمی تلقی میشود و یا با بافت اجتماعی و فرهنگی برخی جوامع سازگاری پیدا نمیکند. نویسندگان و پژوهشگران سعی در تدوین متون مناسب با شرایط محیطی و اجتماعی جامعه خویش دارند، به همین دلیل اجرای این پروژه در هر کشوری، مستلزم آنست که دست اندرکاران آموزش در آن کشور، کلیه منابع تدوین شده در این حیطه را در اختیار کارشناسان و متخصصان قرار داده و ایشان نیز با مطالعه آنها و ملاحظه خصوصیات و ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی حاکم بر کشور، نسبت به طراحی پروژه مناسبی برای دستیابی به اهداف آموزش فلسفه برای کودکان اقدام نمایند.
فلسفه و طفولیت کودک
معنای فلسفه میل به حکمت، اندرز و دانش است. در حالیکه استفاده از این کلمه در عبارت فلسفه برای کودکان تنها جنبه آکادمیک و انتزاعی آنرا در نظر نمیگیرد، بلکه باید آنرا به عنوان روش تدریس تعبیر کرد.
فلسفه برای کودکان به معنای روش تدریس یعنی تدریس آنچه که جامعه نیازمند شنیدن آن است قلمداد میشود. با توجه به اینکه حدوداً 30 سال است که به مفهومی چون فلسفه برای کودکان فکر میکنیم، باید تأکید کرد که جریانهای فکری این برنامه به صورت جرقه نیستند بلکه دارای یک پیشینه تاریخی هستند. تاریخ، نخستین ریشه های فلسفه برای کودکان را به 130 سال پیش در دانمارک نسبت میدهد.
جهت تبیین برنامه فلسفه برای کودکان باید از سنین کودکی آغاز کرد. کودکی به نواری خالی میماند که میخواهیم آن را پر کنیم. مهم اینست که چه چیزهایی در داخل آن جای دهیم تا در آینده استفاده شایانی از آن داشته باشیم. کودکی دوران پیچیدهای است و پیش از رسیدن کودک به سن مدرسه، هالهای از معصومیت اطراف او را گرفته اما به محض ورود به مدرسه یک نوا و نجوای درونی به وی میگوید که تو به خوبی دیگران نیستی.
فلسفه در حوزه کودکان میتواند یک رویداد روزمره باشد. در خلال توضیح هر مسئله ای میتوان مسائل فلسفی را بیان کرد. تدریس نیز فعالیتی محسوب میشود که به موازات کشف خود و گوهر درونی خویش انجام میشود. معلم باید به دانش آموز بیاموزد گوهر درونی خود را کشف کرده و بداند که یک وجود ارزشمند است.
فلسفه و کودکان
پروفسور فیلیپ کم در استرالیا معروفترین روش آموزش فلسفه برای کودکان را هدایت میکند. به اعتقاد او هدف این برنامه بر این اصل استوار است که کودکان بتوانند به پرس و جو بپردازند، خودشان فکر کنند و در زندگی اهل تفکر باشند.
سایت: http://www.pac.org.ir/fa/?c=content&id=163
